Image

Για την πλατεία Πατριάρχου .1

patriarxou
Πλατεία Πατριάρχου: Στο κέντρο, το σπίτι του Πατριάρχη. Πηγή: “Νοσταλγώντας την Παλιά Φιλαδέλφεια” (Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας, 2002)

Απ’ τα ισχυρά τοπόσημα της Νέας Φιλαδέλφειας η πλατεία Πατριάρχου, που ονομάστηκε έτσι διότι μεταξύ των οδών Προύσης και Φαναρίου με πρόσωπο στην κεντρική πλατεία της Πόλης και πίσω όψη στην οδό Επταλόφου βρισκόταν το σπίτι που στέγαζε από τα 1927, που πρωτοκατοικήθηκε η Νέα Φιλαδέλφεια, ως τα 1930 που αποδήμησε εις Κύριον, τον Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντίνο τον ΣΤ’, τον οποίο οι Τούρκοι χαρακτήρισαν ανταλλάξιμο με ό,τι συνέπειες απέρρευσαν από τον χαρακτηρισμό αυτό.

Το σπίτι του Πατριάρχη δεν υπάρχει πια, αφού το βομβάρδισαν οι Εγγλέζοι κατά τα Δεκεμβριανά του 1944 και το ισοπέδωσαν διότι γινόταν χρήση του από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ – στον κήπο του σπιτιού του Πατριάρχη μεταπολεμικά αρχής γενομένης από το έτος 1946 λειτούργησε ο θερινός κινηματογράφος “Βόσπορος” (μια όαση δροσιάς στο κέντρο της μικρής μας Πόλης) με είσοδο από την οδό Προύσης και έξοδο στην οδό Επταλόφου.

Αντίκρυ στην είσοδο του “Βόσπορου”, στην άλλη μεριά της οδού Προύσης, μια ευρύχωρη αυλή φιλοξενούσε τα τραπέζια μιας ταβέρνας που σκορπούσε τις προκλητικές μυρωδιές της τριγύρω, καλώντας τους επιθυμούντες και δυνάμενους να προσέλθουν.

Τόσο ο “Βόσπορος” όσο και η ταβέρνα, τόποι αγαπητοί ήταν και των μικρών παιδιών της Πόλης μας όχι μόνο για τις ταινίες που προβάλλονταν και τους μεζέδες που προσφέρονταν, αλλά και διότι καπάκια και χαρτόνια πλήθος αντλούσαν για τα παιχνίδια τους τις καθημερινές στις γειτονιές – τα καπάκια από αναψυκτικά (λεμονάδες, πορτοκαλάδες, σινάλκο, κά.) και ποτά (μπύρες, κρασιά κά.)· τα χαρτόνια από τις μπρος όψεις των πακέτων των τσιγάρων (άσσος, πέντε, εικοσιδύο, σαντέ, έθνος, κά.).

Βγαίνοντας από την οδό Προύσης προς την πλατεία Πατριάρχου εκείνο που χαρακτήριζε την κατάσταση ήταν ο ημικύκλιος κήπος με τα πολλά λουλούδια και το μεθυστικό τους άρωμα, καθώς και η δροσιά που σκόρπιζε το μαρμάρινο συντριβάνι πολύ πέραν του ημικύκλιου κήπου, φτάνοντας και ως τα παγκάκια που βρίσκονταν γύρω του, κατειλημμένα από Φιλαδελφειώτες και Φιλαδελφειώτισσες που αναζητούσαν λίγη δροσιά, ιδιαίτερα τις πιο ζεστές νύχτες του καλοκαιριού.

Κώστας Π. Παντελόγλου