Image

Και την Φωφώ Μαμέλη δεν ανέφερε ο κύριος Σερετάκης

Η Φωφώ Μαμέλη γεννήθηκε στη Σιγή της Προύσσης. Κάτω από ποιες συνθήκες ήρθαν τελικά στην Ελλάδα με πρώτο σταθμό την Κωνσταντινούπολη κοντά στο θείο τους γιατρό και ποιητή Απόστολο Μαμέλη που ήταν αδελφοποιτός με τον ποιητή Κωστή Παλαμά, και τελευταίο τη Νέα Φιλαδέλφεια, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, έχει αφηγηθεί η αδελφή της δασκάλα της Νέας Φιλαδέλφειας Κατίνα Μαμέλη – η αφήγησή της με τίτλο “Μικρασιατικός Χαλασμός, έτσι αφήσαμε τον τόπο μας” έχει περιληφθεί στον Κοινό Λόγο της Έλλης Παπαδημητρίου και πρωτοδημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση Τέχνης το 1962 στο αφιέρωμά της για τα 40χρονια από τη Μικρασιατική Καταστροφή· έχει δημοσιευτεί και στο Ιστορικό Αρχείο Νέας Φιλαδέλφειας, Εκδόσεις Παντελόγλου, ντοσσιέ δεύτερο, Αύγουστος 1996, αλλά και στην επανέκδοση των έξι ντοσσιέ του αρχείου από το Κ.Ι.ΝΕ.ΦΙΛ. το 2019.

Η Φωφώ Μαμέλη μετείχε της Εαμικής Εθνικής Αντίστασης, με ιδιαίτερη τη συμβολή της στο έργο της “Εθνικής Αλληλεγγύης”, της μεγαλύτερης αντιστασιακής οργάνωσης των κατοχικών χρόνων· η “Εθνική Αλληλεγγύη” έργο της είχε την περίθαλψη των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, τη φροντίδα για τις οικογένειές τους, την προστασία παράνομων και διωκόμενων αγωνιστών.

Η Φωφώ Μαμέλη, όπως και η αδελφή της, ήταν συντοπίτισσα και φίλη του Πατριάρχη Κωνσταντίνου του ΣΤ’, που γεννήθηκε στη Σιγή της Προύσσης το 1859, κατοίκησε και πέθανε το 1930 στη Νέα Φιλαδέλφεια.

Η Φωφώ Μαμέλη εισέπραξε κι αυτή το μερτικό της από τους διωγμούς της μεταπολεμικής τάξης πραγμάτων, στάθηκε ωστόσο στήριγμα της αδελφής της Κατίνας μα και όσων είχαν ανάγκη, μάλιστα και μέσα από τη δουλειά της στο Πολυιατρείο “Αγία Ειρήνη”.

Στο φιλόξενο σπίτι τους, έχει γράψει η Ναταλία Αποστολοπούλου στο βιβλίο της Περήφανες και αδούλωτες “βρίσκανε καταφύγι αγωνιστές που γύριζαν από την εξορία και δεν είχαν πού να σταθούν. Εκεί τρώγαν, κοιμούνταν, ντύνονταν, γιατρεύονταν και βοηθούνταν ποικιλότροπα. Η συντροφική αλληλεγγύη της Κατίνας (και της Φωφώς) δεν γνώριζε όρια”.

Πολύ πικράθηκε η Κατίνα Μαμέλη από το θάνατο της αδελφής της Φωφώς, μα δεν το έβαλε κάτω – “κουβαλούσε τρόφιμα και χρήματα στα σπίτια των εξορίστων και παρέδιδε μαθήματα στα παιδιά τους, αν είχαν την ανάγκη τους. Ετοίμαζε δέματα για τα ξερονήσια”, έγραψε η Ναταλία Αποστολοπούλου. Ίσα με την ώρα που έκλεισε τα μάτια της για πάντα (1972).

Αισθητή θυμάμαι την παρουσία της Φωφώς Μαμέλη στη Νέα Φιλαδέλφεια όπου κατοικούσε, στο Πολυιατρείο “Αγία Ειρήνη” όπου εργαζόταν, στην προεκλογική και μη δραστηριότητα της προδικτατορικής ΕΔΑ.

Κώστας Π. Παντελόγλου