Image

Για τον Κωνσταντίνο Γ. Κατσίμπαλη (1868-1937) και το βιβλίο του “Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ” *

roumpagiatΟ Κωνσταντίνος Γ. Κατσίμπαλης, πατέρας του “πατριάρχη της βιβλιογραφίας της νεώτερης ελληνικής λογοτεχνίας” Γιώργου Κ. Κατσίμπαλη, ήταν από τους ιδρυτές του Εκπαιδευτικού Ομίλου, συνεργάτης του “Νουμά”, ένθερμος δημοτικιστής, φίλος του ποιητή Κωστή Παλαμά, ενσάρκωνε τον τύπο του λογίου, όπως έχει διαμορφωθεί από μια παράδοση αιώνων.

Για τον Κωνσταντίνο Γ. Κατσίμπαλη ο Ρήγας Γκόλφης έχει γράψει:

“Προπαγάνδιζε με πίστη ό,τι άξιο νόμιζε πως προσφέρει η Νεοελληνική λογοτεχνία, και η καλωσύνη της ψυχής του, συνταιριασμένη με μια ζυγισμένη συγκατάβαση, ήτανε τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα. Ομιλητικός και αβρός στην συντροφιά του, ευγενικός στο παρουσιαστικό του, αξιόπρεπος στο φέρσιμό του, ξένος από κάθε περηφάνια, λογιζόταν ευτυχισμένος και πρόσχαρος άμα βρισκόταν ανάμεσα στους αγαπητούς του λογοτεχνικούς κύκλους. Διηγόταν ανέκδοτα από την παλαιά και νέα φιλολογική μας ζωή, έλεγε στίχους που θυμόταν πλήθος απ’ αυτούς, και σχολίαζε τα καλλιτεχνικά γεγονότα της ημέρας δείχνοντας την ευχαρίστηση ή την απογοήτευσή του με ζωηρότητα που συγκινούσε εξαιρετικά. Οι περισσότεροι τον έπαιρναν για ερασιτέχνη των γραμμάτων, επειδή και στην μετριοφροσύνη του ήταν εξαιρετικός. Μα ο Κωνσταντίνος Γ. Κατσίμπαλης μάς άφησε μια λογοτεχνική εργασία αξιόλογη. Καταπιάστηκε να μεταφράσει, και τα κατάφερε με τέχνη, τα σοφά τετράστιχα του Πέρση ποιητή Ομάρ Καγιάμ”.

Ενώ ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, στην εφημερίδα “Πρόμαχος” στις 23 Νοεμβρίου 1919, έγραψε τα παρακάτω για το βιβλίο του Κωνσταντίνου Γ. Κατσίμπαλη, που είχε τυπωθεί σε 850 αντίτυπα στα τυπογραφεία της Εταιρείας “Τύπος” από τις 3 ως τις 29 Οκτωβρίου 1919:

“Δεν πιστεύω να εξεδόθη ποτέ εις την Ελλάδα, αν όχι πολυτελέστερον, ιδιορρυθμότερον τουλάχιστον εις την κομψότητά του βιβλίον, από τα “Ρουμπαγιάτ” αυτά του Πέρσου ποιητού Ομάρ Καγιάμ, τα οποία μετέφρασεν εμμέτρως κι εξέδωσεν ο κ. Κωνσταντίνος Γ. Κατσίμπαλης. Είναι εις Ολλανδικόν κρεμ χαρτί, με μελάνην κόκκινην, ή μάλλον κρασόχρουν, τυπωμένα όλα -διότι ο Ομάρ Καγιάμ είναι βακχικός, ας πούμε, ποιητής- το δε χονδρόν εξώφυλλον, κρασόχρουν, επίσης, με ταιριαστά κοσμήματα μαύρα και χρυσά, αναγράφει τον τίτλον με αραβικά γράμματα (ή περσικά; δεν είμαι πολύ… ανατολιστής), και με ελληνικά περιεργότατα, τα οποία εκ πρώτης όψεως φαίνονται αραβικά. Αν δεν απατώμαι -νομίζω δηλαδή ότι κάτι τέτοιο μου είπε μίαν ημέραν ο κ. Κωνσταντίνος Γ. Κατσίμπαλης – η Ελληνική έκδοσις έγινε κατ’ απομίμησιν κάποιας Αγγλικής. Εν πάση περιπτώσει, τιμά την καλαισθησίαν του μεταφραστού-εκδότου το ωραίον αυτό βιβλίον, καθώς και τα καταστήματα του “Τύπου”, εις τα οποία εξετυπώθη”.

Μετά την μετάφραση 158 από τα “Ρουμπαγιάτ”, ο Κωνσταντίνος Γ. Κατσίμπαλης δημοσίευσε τη πιο εμπεριστατωμένη μελέτη που έχει γραφτεί στην γλώσσα μας για τον Ομάρ Καγιάμ και στο τέλος του αφιερώνει ένα δικό του “ρουμπαΐ” (τετράστιχο).

Ο Κωνσταντίνος Γ. Κατσίμπαλης πέθανε στο Παρίσι το έτος 1937.


* Όσα περιέλαβα στη σημερινή καταχώρηση στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” άντλησα από σχετικό πιο εκτεταμένο δημοσίευμα του σημαντικού βιβλιογράφου μας Δημήτρη Δασκαλόπουλου, δημοσιευθέν στη στήλη “Τα Παλιά” του περιοδικού “Διαβάζω”, τεύχος 34, Αύγουστος-Σεπτέμβριος 1980, Σελ. 23-25.