Image

Μικρό μνημόσυνο για τους νεκρούς της Ανατολικής Αττικής

Εν τω παρόντι κεφαλαίω έχει την θέσιν του και το ζήτημα των λεγομένων λαϊκών θερέτρων εις εξοχικάς περιοχάς. Το μεν έλλειψις κρατικής προνοίας δια τον παραθερισμόν και την εξυπηρέτησιν της υγείας των απόρων υπό όρους πλειότερον προσηρμοσμένους προς τας συγχρόνους αντιλήψεις, το δε ροπή προς αυθαιρεσίας, έτεινε να δημιουργήση μίαν άλλην μορφήν ανωμάλων αυθαιρέτων συνοικισμών εκ παραγκοειδών κατασκευασμάτων, εις δασώδεις ιδίως περιοχάς και παραθαλάσσια μέρη προσπελάσιμα υπό του αυτοκινήτου. Το μέτρον των λαϊκών θερέτρων, αναγκαίον κακόν, εσκόπει να θέση εις τας άνω εγκαταστάσεις στοιχειώδεις τινάς περιορισμούς υγιεινής, να υπαγάγη την ανωμαλίαν εις σχετικήν τάξιν και ιδίως ν’ αποτρέψη την βαθμιαίαν δημιουργίαν μονίμων αυθαιρέτων συνοικισμών. Δεν επέτυχεν εν τη εφαρμογή πλήρως, το δε υπό τούτου προστατευόμενον καθεστώς, μη δικαιολογούμενον από διαφόρων απόψεων καθ’ όλα, δεν δύναται να θεωρηθή άσχετον προς την όλην πολεοδομικήν κατάστασιν του συγκροτήματος [της Αττικής].

Εκ των ανωτέρω δεν προκύπτει και η θέσις του ζητήματος των εξοχικών συνοικισμών περισσότερον ικανοποιητική της του αστικού συγκροτήματος. Παρ’ όλα ταύτα η τάσις της ιδρύσεως νέων εξοχικών συνοικισμών δεν έπαυσεν και υφίσταται πάντα πιεστικωτάτη. Η αυτή τάσις υφίσταται και δια την επέκτασιν των σχεδίων των ιδρυθέντων ήδη εξοχικών συνοικισμών και παλαιών εξοχικών προαστείων. Ό,τι έγινε περί την πρωτεύουσαν, τείνη να γίνη και εν τη υπαίθρω χώρα, τείνει δηλαδή και αύτη να καλυφθή από σχέδια εξοχικών συνοικισμών με ελαχίστας οικοδομάς ή και παραπήγματα διεσπαρμένα εφ’ εκάστου τούτων, χωρίς εν τοις πράγμασι να υφίσταται μορφή συντεταγμένων συνοικισμών και χωρίς να υπάρχη ελπίς τοιαύτης διαμορφώσεως εις το μέλλον, ασχέτως προς τας εκ της καταστροφής δασικών χώρων ή προνομιακής καταλήψεως πολυτίμων παραλιών, γενικωτέρας ζημίας. Η νόσος της οικοπεδοποιήσεως και της ατάκτου διασποράς της στέγης δεν περιορίζεται εις το αστικόν μέρος του συγκροτήματος αλλά εκτείνεται και εις την ύπαιθρον, και τείνει να φθείρει και τους ελαχίστους πνεύμονας πρασίνου εν τη περιφερεία της Αττικής, εάν δ’ εξακολουθήση αυτή η τακτική δεν θα υπολειφθή μεταξύ Υμηττού και Πάρνηθος, Πεντέλης και Σαρωνικού χώρος χωρίς οικοδομικάς γραμμάς.

Το μέλλον δύναται να επιφυλάσση βεβαίως και απρόοπτα. Ενδέχεται να υπάρξουν συνθήκαι επιτρέπουσαι την διασποράν της στέγης εν τη υπαίθρω ή και δικαιολογούσαι την πύκνωσιν των συνοικισμών. Αλλ’ αι ενέργειαι του παρόντος δεν επιτρέπεται να στηρίζωνται επί πιθανών μόνον εκδοχών του μέλλοντος, όταν μάλιστα κατά τον ενδιάμεσον χρόνον επισωρεύουν ζημίας εις τα κοινά συμφέροντα.

Ανάργυρος Ι. Δημητρακόπουλος, Επιθεωρητής Δημοσίων Έργων, “Η πρωτεύουσα και το περιβάλλον της”, Τεχνικά Χρονικά, τ. 58, 15 Μαΐου 1934