Image

Για το έργο του Πανταζή Τερλεξή “Max Weber”

Max Weber

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παπαζήση το 1999 το τρίτομο έργο του Πανταζή Τερλεξή Max Weber (σελ. 593+631+497). Από μια κριτική παρουσίαση του Μιχαήλ Σ. Ζουμπουλάκη στο περιοδικό Διαβάζω (τεύχος 410, Σεπτέμβριος 2000, σελ. 75-78) αποσπώ τα ακόλουθα:

“Ο συγγραφέας, που είναι ομότιμος καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, παρουσιάζει σ’ ένα κολοσσιαίο βιβλίο το θεωρητικό έργο του μεγαλύτερου κοινωνικού επιστήμονα του (20ου) αιώνα. Το έργο αποτελείται από τρεις ογκώδεις τόμους, 1590 σελίδων κειμένου συνολικά, χωρίς να λάβουμε υπόψη μας τα ευρετήρια, την εξηκοντασέλιδη βιβλιογραφία, καθώς και το χρονολόγιο της ζωής του Weber στο τέλος του τρίτου τόμου! Περιττεύει η αναφορά ότι πρόκειται για έργο ζωής, που αποτελεί καρπό της πολύχρονης ερευνητικής και διδακτικής εμπειρίας του συγγραφέα στην Ελλάδα και την Αμερική. Εκείνο που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι, εξ όσων γνωρίζω, πρόκειται για ένα έργο χωρίς προηγούμενο όχι βέβαια μόνο στην ελληνική αλλά και στη διεθνή βιβλιογραφία. Οι γνώστες του έργου του σημαντικού Γερμανού διανοητή είναι ασφαλώς πολλοί και ευρύτατα αναγνωρισμένοι … Κανείς τους όμως δεν αποτόλμησε μια συνθετική αποτίμηση ολόκληρου του θεωρητικού έργου του Weber. Ο Πανταζής Τερλεξής το επεχείρησε και μάλιστα με επιτυχία. Ο πρώτος τόμος … αναφέρεται κυρίως στο επιστημολογικό και μεθοδολογικό έργο του Weber. … είναι εμφανής η θέλησή του να αποκαταστήσει την κατά την άποψή του ορθή ερμηνεία της σκέψης του Weber αλλά και των όρων που εισήγαγε. … Ο δεύτερος τόμος … αναφέρεται στη χρήση της κοινωνιολογίας ως εμπειρικής επιστήμης. Εδώ βλέπουμε για παράδειγμα, την ανάλυση μερικών από τις χρησιμότητες κοινωνιολογικές έννοιες του Weber, όπως η κοινωνική στρωμάτωση σε τάξεις, ο ρόλος των “ομάδων γοήτρου” στην κοινωνική ζωή, η έννοια της “νομιμότητας” και, κυρίως, ο ρόλος και η λειτουργία της “γραφειοκρατίας”. … Ο τρίτος και τελευταίος τόμος πραγματεύεται τη σχέση του έργου του Weber με τρεις μεγάλους κοινωνικούς διανοητές: έναν προγενέστερο (Marx), έναν σύγχρονο (Durkheim) κι έναν μεταγενέστερο (Parsons). …”

Κώστας Π. Παντελόγλου