Image

Για να διαπλεύσουμε το νομικό αρχιπέλαγος…

raktivan
Κωνσταντίνος Ρακτιβάν

Από ένα ευρύτερο βέβαια δημοσίευμα του Κων. Γερ. Γιαννόπουλου για το ελληνικό νομικό βιβλίο, που έχει δημοσιευθεί στο “Διαβάζω” (τεύχος 5-6, Νοέμβριος 1976-Φεβρουάριος 1977), απέσπασα όσα καταχωρώ σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, χρήσιμα στην αντίπερα όχθη εκείνης της άρχουσας ιδεολογίας – ας διαβαστούν με προσοχή:

“Όχι, δεν είναι αρκετή η βιβλιογραφία της άρχουσας ιδεολογίας. Χρειάζεται να αποδελτιωθεί κι η άλλη. Αρκεί να διαβάζεται κριτικά, όπως ακριβώς χρειάζεται να διαβάζεται και της άρχουσας ιδεολογίας η βιβλιογραφία. …

(Αλλά) όχι μόνο Μαρξ, Ένγκελς, Κορδάτος ή δεν ξέρω ποιος άλλος. Αλλά και όσα τα (σε πολλούς) γνωστά, αλλά και (σ’ άλλους) άγνωστα κείμενα της ελληνικής νομικής επιστήμης: Από τα κείμενα των πρώτων αυτοσχέδιων νομοδιδασκάλων, μέχρι τα κείμενα του τελευταίου καθηγητή των Ανωτάτων Σχολών μας. Γιατί πώς να το κάνουμε; Μερικοί καθηγητές των Ανωτάτων Σχολών μας, αλλά και πολλοί εξωπανεπιστημιακοί νομικοί μας έχουν γράψει κείμενα, που αποτελούν πολύτιμη πηγή ιστορικών και κοινωνιολογικών πληροφοριών για την εκτίμηση της Νεοελληνικής νομικής ιδεολογίας. …

Όχι λοιπόν, λ.χ. ο Π. Καλλιγάς, απλά και σκέτα υπουργός, πρόεδρος Βουλής, καθηγητής της Νομικής Σχολής, ιστορικός, μυθιστοριογράφος και διοικητής της Εθνικής Τράπεζας, άρα αυτό ή εκείνο. Αλλά ο Π. Καλλιγάς, ως εισηγητής του νόμου για την κατάργηση της δεκάτης γι’ αυτό ή εκείνο τον λόγο κλπ.

Ούτε ο Κ. Ρακτιβάν μόνο γιος πλουσίου εμπόρου της Πόλης, αλλά και ο εξαναγκασμένος σε παραίτηση απ’ την θέση του προέδρου του Συμβουλίου Επικρατείας Κ. Ρακτιβάν, του οποίου η φωτογραφία έκανε 15 χρόνια για να μπει στο Συμβούλιο Επικρατείας.

Μήτε ο Κ. Τριανταφυλλόπουλος, οπαδός του Στάμλερ και του Παπαναστασίου, αλλά και ο Κ. Τριανταφυλλόπουλος που σε ραδιοφωνικό του λόγο το 1940 θα πει στον Ελληνικό λαό ό,τι συχνά λησμονήθηκε στις παραδόσεις του Ρωμαϊκού Δικαίου: “Την λεπτοτάτην πραιτωρικήν αρμοδιότητα οι γενικοί διοικηταί των επαρχιών την χειρίζονται ως μέσον δηώσεως και ως όργανον πλουτισμού, όχι μόνον δι’ εαυτούς, όχι μόνον δια δικηγόρους και δικαστάς, αλλά και δια τα σμήνη της ακολουθίας των, πεπειραμένους τοκογλύφους, ξεπεσμένους ευγενείς, κατάχρεους εμπόρους, ακόμα και λογίους, όπως ο Κάτουλος ο λυρικός, που όλοι ζητούν να κάνουν την τύχην των εις την επαρχίαν. Πεντακόσια εκατομμύρια δραχμών απεκόμισεν ο Βέρρης από τριετή διοίκησιν χάριν κυρίως εις τα περίφημα έδικτα και τας αποφάσεις του, και ακόμη περισσότερα ο ενάρετος Σαλλούστιος, δια να μην επεκταθώμεν και εις τα όργια του τρομερού Πίσωνος, πενθερού του Καίσαρος, που δεν αφήκε αλεηλάτητον καμμίαν πόλιν Ελληνικήν”.

Κώστας Π. Παντελόγλου