Image

Ο Τόπος και οι Νέοι (1965)

theotokasΌσα παρακάτω καταχωρώ σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” τα απέσπασα από ένα άρθρο του Γιώργου Θεοτοκά δημοσιευμένο στην εφημερίδα “Το Βήμα” στις 21 Οκτωβρίου 1965 με τίτλο “Η αποστολή της Νέας Γενεάς”, άρθρο το οποίο είχε συμπεριληφθεί και στο βιβλίο του με τίτλο “Εθνική Κρίση”, που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Θεμέλιο το έτος 1966, μαζί με άλλα άρθρα του όλα γραμμένα μ’ αφορμή τα Ιουλιανά του 1965 – μια βαθιά ανατομία της κατάστασης με ταυτόχρονη αναζήτηση της ελπίδας μέσα σ’ ένα ζοφερό τοπίο:

“Όταν ένας Τόπος παθαίνει έξαφνα μια γενική καθίζηση, σαν αυτή που γνωρίσαμε εμείς φέτος, ύστερα μάλιστα από μια παρένθεση υπερβολικής αισιοδοξίας – καθίζηση της πολιτικής, των θεσμών, των ηθών, των ιδεών, των ελπίδων – φυσικό είναι, ίσως και αναπόφευκτο, να στραφεί ο νους προς τους Νέους.

Όσο κι αν σκοτείνιασε ο ουρανός, όσο πνιγηρό κι αν είναι το αδιέξοδο όπου βρεθήκαμε, η ζωή συνεχίζεται, Νέοι άνθρωποι αντρώνονται, άφθαρτοι, με καινούργια ορμή, με φρέσκο μυαλό. Μαζί τους όλα μπορεί να ξαναγίνουν πιθανά.

Μια Νέα … Γενεά είναι μια τεράστια παρακαταθήκη από όνειρα, ιδέες, θελήσεις, δημιουργικές δυνάμεις, ίσως (ποιος ξέρει;) και ιδιοφυΐες. Είναι ο πρίγκηπας της Νορβηγίας που προβάλλει στην τελευταία εικόνα του σαιξπηρικού Άμλετ, με τον στρατό του, όταν η σκηνή είναι γεμάτη πτώματα κι ο αέρας θανάσιμα πάθη και απόγνωση. Αστραφτερός από Νιότη και ομορφιά, ο αναπάντεχος αυτός επισκέπτης του Ελσινόρ προστάζει να σηκώσουν τους νεκρούς και παίρνει στα χέρια του την εξουσία για να εγκαινιάσει μια νέα περίοδο ζωής. Τέτοια λύτρωση μας δίνει η μεγάλη ποίηση όταν συνταυτίζεται με το αστείρευτο ζωικό ρεύμα, με τον αιώνιο ρυθμό του Κόσμου.

Έτσι λοιπόν σαφηνίζω την σκέψη μου, αφού μου το ζητούν: πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στην Νιότη, αν πιστεύουμε στον άνθρωπο, στην δημιουργικότητά του και στην ανανεωτική του δύναμη. Αλλά και η Καινούργια Γενεά ας συνειδητοποιήσει καλά τον δύσκολο ρόλο της και τις βαρειές ευθύνες της και ας βαλθή να προετοιμάζεται, χωρίς να καθυστερεί, για την επόμενη φάση της εθνικής μας ζωής…

Εκείνο που της χρειάζεται αμέσως είναι να συλλάβει τον προορισμό της και τις προϋποθέσεις για την μελλοντική της δράση”.

Ο Γιώργος Θεοτοκάς γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1905. Σπούδασε στην Αθήνα το Παρίσι και το Λονδίνο. Ήταν μια άγρυπνη συνείδηση με πλούσιο και υψηλού επιπέδου συγγραφικό έργο από το 1929 ακόμα μέχρι του θανάτου του (1966), με μεγάλη την έγνοια και αδιάκοπη την προσπάθεια για την δημοκρατική προοδευτική πορεία του Τόπου, του εθνικού μας οργανισμού, μη παραλείποντας ωστόσο τον μόχθο για την κατανόηση των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων εξελίξεων και την επ’ αυτών διαφώτιση των Συνελλήνων. Ο Γιώργος Θεοτοκάς ήταν πολυβραβευμένος για το έργο του, που εκτείνεται σε όλα τα είδη του λόγου, ενώ μέρος αυτού έχει μεταφραστεί και σε ξένες γλώσσες.

Κώστας Π. Παντελόγλου