Για την ανεργία και την εργασία στην Ελλάδα (Έγκαιρος λόγος την εποχή της σύνδεσης της Ελλάδας με την “Κοινή Ευρωπαϊκή Αγορά” το έτος 1962)

Μια εκδήλωση με θέμα την Ανεργία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 1 Ιουνίου 1994 στον Δήμο της Νέας Φιλαδέλφειας.

Ένα γραφτό μου σχετικά με το θέμα αυτό κυκλοφόρησε τότε σε λίγα αντίγραφα – μου είχαν ζητήσει άλλωστε την γνώμη μου μερικοί που θα έπαιρναν μέρος σ’ αυτή την εκδήλωση και είχαν σκοπό να μιλήσουν.

Στο γραφτό μου αυτό σημείωνα κατ’ αρχήν ότι απαραίτητο καθίσταται να ασχοληθεί κανείς με το θέμα εξαιτίας της γοργά διαμορφούμενης δυσμενούς για τους εργαζόμενους κατάστασης – ενώ πρόσθετα: “Χρειάζεται όμως ν’ αρχίσει από την ιστορία του πράγματος, γιατί όσα σήμερα ζούμε και αύριο θα ζήσουμε έχουν την ρίζα τους στο παρελθόν”.

Σκέφτηκα πως θα ήταν χρήσιμο από τον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” να δώσω σήμερα το πρώτο μέρος του γραφτού μου αυτού, το αναφερόμενο στην ιστορία του πράγματος – το δεύτερο μέρος, το αναφερόμενο σε καθήκοντα των Δημοεκλεγμένων σχετικά, θα το δημοσιοποιήσω και πάλι από τον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, αλλά μια άλλη φορά:

“19χρονος Φιλαδελφειώτης σπουδαστής του Ε.Μ. Πολυτεχνείου, τελειώνοντας το πρώτο έτος της (Ανωτάτης) Σχολής Πολιτικών Μηχανικών διάβαζα το 1962 τα παρακάτω που έγραφε ο διαλεχτός επιστήμονας και πολιτικός παράγοντας (βουλευτής της ΕΔΑ) Νίκος Κιτσίκης, παλαιός Πρύτανις του Ε.Μ. Πολυτεχνείου (τα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά και της Γερμανικής Κατοχής) και Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’30):

Nikos_Kitsikis(commons)

“Σήμερα ακόμη πολλοί δεν γνωρίζουν ότι η θύελλα της Κοινής (Ευρωπαϊκής) Αγοράς θα ξερριζώση τα αγροτικά νοικοκυριά, θα παρασύρη και θα εξαφανίση βιομηχανίες, θα συντρίψη βιοτεχνίες, θα πλήξη θανάσιμα τα μεσαία στρώματα, θα δημιουργήση εξοντωτικό ανταγωνισμό των Ελλήνων επαγγελματιών με τους ξένους στους οποίους θα ανοίξουμε διάπλατα τις πόρτες, θα σκλαβώση την Χώρα μας στο ξένο κεφάλαιο με απροσμέτρητες συνέπειες, θ’ αυξήση ακόμα περισσότερο το μεγάλο έλλειμμα του εμπορικού μας ισοζυγίου, θα μεταβάλη την μετανάστευσιν … σε πανικό φυγής από την πατρίδα  μας, που θα γίνεται ημέρα με την ημέρα πτωχότερη γιατί θα παράγη λιγώτερα, αφού δεν θα μπορή να ανθέξη στον γεωργικό και βιομηχανικό ανταγωνισμό, αλλά θα κατακλυσθή από τα ξένα προϊόντα”.

Εκείνο τον καιρό (1962) διάβαζα κι αυτά που περιείχοντο σε εισηγητική έκθεση Σχεδίου Νόμου προς την Βουλή των Ελλήνων – τα παρέθετε ο Καθηγητής Νίκος Κιτσίκης στην εργασία του “Η θανάσιμη περίπτυξις της Κοινής (Ευρωπαϊκής) Αγοράς”:

“Είναι βεβαίως αληθές ότι η σύστασις τελωνειακής ενώσεως μεταξύ Χωρών διαφόρου οικονομικής και τεχνικής αναπτύξεως εμπερικλείει σοβαρούς κινδύνους αναστολής της οικονομικής προόδου ακόμη δε και υποχωρήσεως προς κατώτερα επίπεδα εισοδήματος και απασχολήσεως δια την ασθενεστέραν και ολιγώτερον ανεπτυγμένην εξ αυτών”.

Στην ίδια του εργασία ο Καθηγητής Νίκος Κιτσίκης ανέφερε ότι ο Αρχηγός της Ενώσεως Κέντρο Γεώργιος Παπανδρέου σε αγόρευσή του στην Βουλή των Ελλήνων ετόνιζε:

“Η συμμετοχή εις την Κοινήν (Ευρωπαϊκήν) Αγοράν είναι συμμετοχή εις ένα σκληρότατον αγώνα ζωής και θανάτου”.

Καθώς και ότι τελείωνε λέγοντας:

“Όταν μια καθυστερημένη Χώρα εισέρχεται εις την ίδιαν οικονομικήν οικογένειαν με Χώρες ανεπτυγμένες, θα εκτεθή εις βαρύτατον κίνδυνον”.

Στην μνημονευθείσα (από μένα παραπάνω) εργασία του ο Καθηγητής Νίκος Κιτσίκης αναφέρονταν και στον Τακτικό Καθηγητή της Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Δημοσθένη Στεφανίδη, ο οποίος στο σύγγραμμά του “Εθνική Οικονομική Πολιτική”, έτος έκδοσης 1961, σελίδα 185 έγραφε:

“Προσχώρησις της Ελλάδος εις την (Κοινήν Ευρωπαϊκήν Αγοράν) θα είχεν ως αποτέλεσμα όπως μόνον έν τμήμα ουχί μεγαλύτερον του ημίσεος του σημερινού Ελληνικού πληθυσμού, ημπορή να ανευρίσκη εφεξής επί του πατρώου εδάφους υποφερτήν παραγωγικήν απασχόλησιν.

Το έτερον ήμισυ θα ήτο καταδικασμένον εις χειροτέραν της σημερινής οικονομικήν εξαθλίωσιν …”.

Σε εγκύκλιο της 15ης Μαρτίου 1962 της Εμπορικής Τραπέζης της Ελλάδος – όπως αυτή παρατίθενταν στην εργασία του Καθηγητή Νίκου Κιτσίκη “Η θανάσιμη περίπτυξις της Κοινής (Ευρωπαϊκής) Αγοράς” – διάβαζα τότε (1962) και αυτά:

“Με την αποφασισθείσαν εισδοχήν της Ελλάδος εις την Ευρωπαϊκήν Κοινήν Αγοράν αι διάφοροι επιχειρήσεις της Χώρας μας θα υποστούν τον αντίκτυπον της σημαντικής αλλαγής των συνθηκών.

Δια της εισόδου μας εις την Κοινήν Αγοράν ανελάβομεν την υποχρέωσιν βαθμιαίας άρσεως των προστατευτικών δασμών.

Είναι ευνόητον ότι υπό καθεστώς ελευθέρου ανταγωνισμού εντός του ευρυτέρου χώρου της Κοινής Αγοράς, αι βιομηχανίαι και αι βιοτεχνίαι της Χώρας μας δεν θα δυνηθούν άπασαι να διατηρηθούν, μάλλον περιωρισμένος αριθμός τούτων θα δυνηθή να επιβιώση, συγκεκριμένως όσαι ή είναι ή θα δυνηθούν να καταστούν εντός του παρεχομένου δια της βαθμιαίας άρσεως των δασμών χρόνου ανταγωνιστικαί των αντιστοίχων επιχειρήσεων των λειτουργουσών εντός του χώρου της Κοινής Αγοράς”.

Στην εργασία του “Η θανάσιμη περίπτυξις της Κοινής (Ευρωπαϊκής) Αγοράς” ο Καθηγητής Νίκος Κιτσίκης παρέθετε και τις διαπιστώσεις σύσκεψης στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών, η οποία είχε λάβει χώραν 8 Ιανουαρίου 1961:

“Με την σύνδεσιν στην Κοινή Αγορά οι μισές βιοτεχνικές επιχειρήσεις θα κλείσουν, η βιοτεχνική παραγωγή θα μειωθή σε 50% και από τους 300.000 υπαλλήλους εργάτες της βιοτεχνίας οι μισοί, δηλαδή 150.000 θα μείνουν άνεργοι …”.

Τέλος ο Καθηγητής Νίκος Κιτσίκης, στην εργασία του “Η θανάσιμη περίπτυξις της Κοινής (Ευρωπαϊκής) Αγοράς το 1962 προέβλεπε:

“Ο προϋπολογισμός των εσόδων του Κράτους θα υποστή μείωσιν κατά σοβαρώτατον ποσοστόν εξ αιτίας της καταργήσεως των δασμών και θα αναζητήση την ισοσκέλισιν του με νέας φορολογίας επί της καταναλώσεως εις βάρος φυσικά των αδυνάτων”.

“Ο αντίκτυπος εις τα δημόσια οικονομικά θα έχη ως αποτέλεσμα να υποβιβασθή εις επικίνδυνον βαθμόν κάθε δαπάνη…”.

“Τα 2/3 των εργοστασίων μας θα κλείσουν και η ανεργία θα επιταθή εις τρομακτικόν βαθμόν”.

“… βαίνομεν προς οικονομικόν αφανισμόν και καταρράκωσιν της ανεξαρτησίας μας”.

Χρειάζεται νομίζω να σημειώσω εδώ και την κατακλείδα της μνημονευθείσης από εμέ εργασίας του Καθηγητή Νίκου Κιτσίκη και προκαταβολικά να πω ότι από τότε συμμερίστηκα την άποψή του και τώρα τα ίδια πιστεύω:

“Μόνον ο λαός μπορεί να απομακρύνη τον τρομερόν κίνδυνον. Η σωτηρία της Ελλάδος επιβάλλει την ένωσιν όλων των δημοκρατικών Ελλήνων δια μίαν δημοκρατικήν αλλαγήν και δια μίαν άνευ προηγουμένου τεραστίαν προσπάθειαν προς απελευθέρωσιν της Ελλάδος από τον ξενικόν οικονομικόν και πολιτικόν ζυγόν, προς απαλλαγήν της από την θανάσιμη περίπτυξιν της Κοινής Αγοράς”.

Τελειώνει εδώ το πρώτο μέρος του γραφτού μου της 31ης Μαΐου 1994, γραφτού που έγραψα με αφορμή μια εκδήλωση με θέμα την Ανεργία που πραγματοποιήθηκε στον Δήμο της Νέας Φιλαδέλφειας την Τετάρτη 1 Ιουνίου 1994. Πρόκειται για το μέρος το αναφερόμενο στην ιστορία του πράγματος, “την τόσο διαφωτίζουσα – όπως σημείωνα τότε – τα όσα σήμερα ζούμε και όσα αύριο θα ζήσουμε”.

Το δεύτερο μέρος αυτού του γραφτού, το αναφερόμενο σε καθήκοντα των Δημοεκλεγμένων σχετικά, όπως ήδη σημείωσα, θα το δημοσιοποιήσω και πάλι από τον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, αλλά μια άλλη φορά.

Κώστας Π. Παντελόγλου